Mắc bệnh hiếm gây đột quỵ nhỏ thường xuyên

Ngày 6/2, bà Nguyễn Thị Sang, 53 tuổi, đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM và được theo dõi đột quỵ với những cơn thiếu máu não thoáng qua diễn ra thường xuyên. Có những đợt bà bị yếu tay chân rồi hồi phục, tiếp tục sinh hoạt bình thường, nhưng sau đó tái lại.

ThS.BS.CKII Mai Hoàng Vũ (Khoa Ngoại Thần kinh, Trung tâm Thần kinh) chỉ định bệnh nhân chụp MRI (cộng hưởng từ) và DSA (chụp mạch máu số hóa xóa nền). Kết quả cho thấy tắc động mạch cảnh hai bên, hẹp động mạch não trước và não giữa hai bên. Các bác sĩ kết luận bệnh nhân mắc bệnh Moyamoya gây thiếu máu não và có nguy cơ đột quỵ. Đây là bệnh hiếm gặp với tỷ lệ mắc ở Mỹ khoảng 10 bệnh nhân trên 100.000 người. Mỗi năm tại một số bệnh viện ở Việt Nam chỉ phát hiện 1-2 ca.

Bác sĩ Hoàng Vũ cho biết, bệnh nhân từng phẫu thuật mổ bắc cầu động mạch não phải một lần, tần suất thiếu máu não phải giảm nhưng dự báo động mạch bên trái có thể tắc hoàn toàn trong tương lai gần. Do đó, bệnh nhân nhanh chóng được chỉ định phẫu thuật, nối mạch máu giúp tuần hoàn não, ngăn ngừa đột quỵ xảy ra.

Theo ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ (Trưởng khoa Ngoại Thần kinh), có hai phương pháp điều trị bệnh Moyamoya. Điều trị nội khoa là sử dụng aspirin hoặc một số loại thuốc làm loãng máu khác để ngăn ngừa đột quỵ, tuy nhiên, chưa hiệu quả. Với điều trị ngoại khoa, phương pháp hiện đại hiện nay là phẫu thuật động mạch não bắc cầu (Bypass), lấy động mạch ở ngoài nối vào trong não, giúp tái tưới máu cho não. Từ đó, bệnh nhân được cải thiện chất lượng cuộc sống, loại trừ nguy cơ đột quỵ trong thời gian tới.

Để ca phẫu thuật an toàn và hiệu quả, các bác sĩ kết hợp ứng dụng kính vi phẫu và kính robot hiện đại, hiển thị hình ảnh phóng đại lớn và sắc nét trên màn hình. Điều này cần thiết với các mạch máu não rất nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường. Các bác sĩ đã khâu động mạch ngoài sọ trực tiếp đến động mạch não. Lấy động mạch thái dương nông ở ngoài vỏ não, sau đó mở hộp sọ và tìm động mạch não giữa nối lại với nhau bằng loại chỉ rất nhỏ. Theo các bác sĩ, ít có bệnh viện tại Việt Nam thực hiện được kỹ thuật Bypass trong điều trị bệnh Moyamoya vì cần có tay nghề cao và kính vi phẫu.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân được sử dụng thuốc loãng máu để duy trì dòng máu chảy trong não khoảng 1-3 tháng. Sau đó, bác sĩ khám và chụp phim kiểm tra lưu lượng tưới máu não để cân nhắc cho bệnh nhân ngừng dùng thuốc.

Bác sĩ Tấn Sĩ cho biết thêm, bệnh Moyamoya được người Nhật tìm ra đầu tiên, biểu hiện bởi bệnh lý thiếu máu não, xuất huyết não, bệnh lý thần kinh và một số biểu hiện khác như đau đầu kéo dài, giảm trí nhớ, chóng mặt... Trong đó, bệnh lý thiếu máu não chiếm tỷ lệ cao nhất, sau đó đến xuất huyết não và các biểu hiện thần kinh khác.

Bệnh lý Moyamoya thường xuất hiện ở các độ tuổi 10-14 tuổi (đối với nam), 20-25 tuổi (đối với nữ) và 50-55 tuổi ở cả nam và nữ. Trong đó, tỷ lệ mắc bệnh ở nữ nhiều hơn nam. Khi lưu lượng máu lên não không đáp ứng đủ nhu cầu cho não bộ, biểu hiện ra bên ngoài là yếu tay, chân, nói khó.

"Những người có những biểu hiện này cần đi khám, xem có nhánh mạch máu não nào bị tắc và loại trừ các bệnh lý như dị dạng mạch máu não, phình động mạch não, u não... khá giống với Moyamoya. Nếu không được điều trị kịp thời, mức độ hẹp động mạch não tiến triển, tắc động mạch não, dẫn đến đột quỵ", bác sĩ Tấn Sĩ nói.

Hiện chưa tìm ra được nguyên nhân chính gây bệnh Moyamoya. Một số yếu tố nguy cơ liên quan là di truyền như hội chứng Down, đa hồng cầu...

* Tên nhân vật đã được thay đổi.

Nguồn: sưu tầm